بازرسی تشریفاتی! [سرزده] آمانو از مرکز نظامی پارچین، خارج از قوانین برجام!

به گزارش سروس بین الملل پایگاه 598، یوکیو آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی که به منظور گفتگو درباره اجرایی کردن توافق هسته ای ۱۴ جولای میان ایران و کشورهای ۱+۵ به ایران سفر کرده است از پارچین بازدید کرد! اگرچه پوشش این خبر در سایت های داخلی فقط به صورت کلی و بدون اشاره به جزئیات صورت گرفت ولی این بازدید از جهت اینکه پیش از آغاز اجرای برجام به عمل آمده است محل تأمل است و عدم پرداختن به آن در رسانه های داخلی عجیب می نماید.

این مسئله حتی شگفتی برخی سایت های خبری غربی را نیز در پی داشت که چرا جزئیات صریحی از این بازدید در جراید و رسانه های ایرانی درج نشده است؟! + نکته ی جالب تر این که برخی سایت ها و خبرگزاری های داخلی با تشریفاتی خواندن بازدید آمانو از پارچین آن را بی اهمیت جلوه دادند. اما اگر به اهمیت این مرکز نظامی برای غرب و آژانس و همچنین از مفاد برجام درخصوص زمان بازدیدها پی ببریم شگفتی این موضوع بیشتر نیز خواهد شد.

غرب و شخص آمانو از سالها پیش بر لزوم دسترسی کامل به پارچین و بازدیدهای مستمر از آن تاکید کرده اند. به عنوان نمونه وی در تاریخ 5 ماه می 2012 (15 اردیبهشت 91) در حاشيه کنفرانسی در شهر گالن سوييس به خبرنگاران گفت: ”آژانس نیاز دارد کلیه ی مسائل باقی مانده را بررسی کند اما در این میان اولویت با پارچین است!" این اصرارها که در مقاطع مختلف به اشکال مختلف بیان میشد به قدری شدت گرفته بود که اعتراض برخی بازرسان برجسته ی آژانس را نیز برانگیخت.

اولی هاینونن رييس سابق امور پادمان‌هاي آژانس در این رابطه با تخطئه ی آژانس به دلیل استانداردهای دوگانه ی آن می گوید: ”عجیب تر از اصرار آژانس برای بازدید از پارچین، اصرار برای سرزده بودن بازرسی هاست! قطعا تا زمان موافقت ایران به این امر زمانی سپری خواهد شد –زیرا ایران به این امر راضی نیست- و اگر بازرسان در پارچین چیزی پیدا نکنند ایران مقصر شناخته خواهد شد زیرا آژانس خواهد گفت ایران محل را پاکسازی کرده است!

اگر هم ایران نپذیرد که به بازرسان اجازه ی بازرسی از پارچین را بدهد آنان خواهند گفت حتما ایران چیزی را آنجا مخفی کرده است! به نظر می رسد آژانس می خواهد طوری رفتار کند که در هر صورتی ایران بازنده باشد!" +

اصرارهای پیشین آژانس برای بازرسی سرزده از پارچین ریشه ی نگرانی های کنونی از این بازدید اصطلاحا تشریفاتی است!! اما اصلا بازدید تشریفاتی به چه معناست؟

بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی عصر دیروز (29 شهریور) عنوان کرد یوکیا آمانو در این بازدید، از برخی نقاط کارگاهی این مجموعه که ادعاهای واهی در خصوص آنها مطرح بود بویژه روند تعمیر و بازسازی جاده دسترسی به سد ماملو در جوار پارچین که در اثر بارندگی های اخیر نشست کرده است نیز دیدن کرد.

اما نکته ی جالب تر اینکه ایران هنوز رسما پذیرش برجام و یا لغو آن را اعلام نکرده است! حال باید پرسید چرا پیش از پذیرش یک قرارداد یا معاهده، طرف مقابل را برای دسترسی به اصرارهای پیشین خود جری کنیم؟

بر اساس بند ۷۸ ضمیمه اول توافق وین، آژانس می‌تواند از مکان‌های نظامی نیز بازدید کند و ایران موظف است ظرف حداکثر ۲۴ روز این امکان را برای آژانس فراهم کند. این در حالی است که مقام معظم رهبری در تیرماه سال جاری و در دیدار با کارگزاران نظام به صراحت اعلام کردند: بازرسی‌های غیرمتعارف و پرس‌وجو از شخصیت‌ها را هم به هیچ‌وجه بنده موافق نیستم. بازرسی از مراکز نظامی را هم نمی‌پذیریم همچنان که قبلا هم گفتیم.

توافق نهایی دارای یک متن اصلی و پنج ضمیمه است که از جهت ارزش و اعتبار حقوقی، متن توافق و ضمایم آن هیچ فرقی با یکدیگر ندارند. بندهای ۷۴ تا ۷۹ ضمیمه اول توافق، درباره دسترسی‌های آژانس است. در صورتی که آژانس در خصوص وجود مواد یا فعالیت‌های اعلام نشده یا مغایر با توافق نهایی در مکان‌هایی به غیر از مکان‌هایی که بر اساس ان‌پی‌تی و پروتکل الحاقی مجاز به بازدید از آنهاست نگران شود درخواست مستند خود را برای رفع نگرانی در این زمینه به ایران اعلام می‌کند. مکان مورد درخواست آژانس می‌تواند هر مکانی اضافه بر مکان‌هایی باشد که بر طبق ان‌پی‌تی یا پروتکل الحاقی مجاز به بازدید از آنهاست؛ بنابراین محل مورد درخواست می‌تواند یک کارخانه از کارافتاده تولید پفک، ساختمانی متروکه در یک معدن قدیمی، ساختمانی در نهاد ریاست جمهوری یا یک کارخانه تولید اسلحه باشد.

اگرچه بازدید آمانو را تشریفاتی عنوان کرده اند اما این مسئله می تواند فتح بابی درخصوص بازرسی هایی باشد که با عنوان تشریفاتی و خارج از قوانین برجام –یا حتی در زمان پیش از آغاز اجرا و یا حتی پذیرش ایران صورت می گیرد.